Zeytinyağı Nasıl Tadılır?

Zeytinyağı hakkında doğru karar verebilmek için uygulanabilecek en iyi yol tadım testi yapmaktır. Tadım testi için belirlenmiş tadım bardaklarının özellikleri, tadım şartları, tadım aksesuarları gibi belirlenmiş kriterler vardır.

Tadım bardakları özellikleri

Uluslararası zeytinyağı konseyinde tadım bardaklarının nasıl olması gerektiğini tanımlamıştır. (COI/T.20/Doc. no. 5, “Glass for Oil Tasting”) Kap dengesi bozulmayacak şekilde stabil olmalı, kabın ağzı kokunun içeride yoğunlaşması ve özelliklerinin daha iyi alınabilmesi amacıyla dar olmalıdır, yağın renginin anlaşılmaması için renkli olmalıdır, sıcaklık değişimlerine dayanıklı olmalı ve 15 mm çizelgesi belirtilmelidir.

Tadım bardakları; numune, kod numaralı saat camı ile üstü örtülü ve 28°C ± 2°C derecede muhafaza edilmelidir.

Tadım şartları nelerdir?*

Tadım için panel lideri ve panelistler olmalıdır. Her test 8-12 kişiyi gereklidir. Meydana gelebilecek boşlukları doldurabilmek için, birkaç panelistin de yedekte bulundurulması tavsiye edilir.

Tadım Aksesuarları

Tadım bardakları; numune, kod numaralı saat camı ile üstü örtülü ve 28°C ± 2°C derecede muhafaza edilmelidir.

Profil kağıdı gerekli bilgileri kapsayan şekilde olmalıdır.
Tükenmez ya da dolma kalem bulunmalıdır.
Elma dilimleri dolu tepsi bulunmalıdır.
Oda sıcaklığında su bulunmalıdır.
Tükürebileceği bir kap bulunmalıdır.
Test tekniğini ve genel kurallarını anlatan liste bulunmalıdır.

Test Şartları

1. Numunenin sunumu

Yağ örneği IOOC standardına uygun standart tadım bardağı içine konulmalıdır. Bardak 14ml-16ml doldurulmalı eğer numuneler tartılacaksa 12,8 ve 14,6 g tartılmalı ve saat camı şeklindeki cam ile kapatılmalıdır.
Her cam tadım kabı, rastgele seçilmiş rakam veya rakam ve yazı kullanılmış kod numarası ile işaretlenmelidir. Bu kodlar kokusuz ve silinmez kalem ile yazılmalıdır.

2. Test ve Numune Sıcaklığı

Tadılacak yağ numuneleri test kaplarında 28°C ± 2°C derecede saklanmalıdır. Bu sıcaklığın seçilmesinin nedeni duyusal olarak tat ve koku veren maddelerin oda sıcaklığında algılandığından daha kolay algılanabilmesidir. Düşük sıcaklıkta aroma maddelerinin uçuculuğu daha düşüktür, sıcaklık arttıkça uçucu maddelerin algılanması kolaylaşır.
Test odası sıcaklığı 20 – 25 °C arasında olmalıdır.

3. Test Zamanı

Sabah yağ tadımı için en uygun zamandır. Gün içerisinde optimum algı dönemlerimiz var, sabah saatleri tat ve koku algılamamızın en yüksek olduğu dönem.
Koklama ve damak tadı duyusu yemekten önce yükselirken, yemekten sonra düşüşe geçer.
Buna rağmen bu kriterlerin etkili olmadığı durumlar vardır. Örneğin açlık hissi tadımcıyı kötü yönde etkiler ve ayrım kabiliyeti kapasitesini azaltır. Bundan dolayı sabah 10:00 ve 12.00 arası tadım için önerilir.

4. Genel Tadım Kuralları

Tadımcı test zamanına en az 30 dakika kala sigara veya kahve kullanmamalıdır.
Tadımcı koku ve etkisi test zamanına kadar kaybolmayan parfüm, kozmetik ürünü ve sabun kullanmamalıdır. Ellerini yıkamak için parfümsüz sabun kullanmalı, sonra durulamalı ve kokuyu yok etmek için hemen kurulamalıdır.
Tadımcı test öncesinde 1 saat bir şey yememelidir.
Tadımcı eğer kendini fiziksel olarak iyi hissetmiyorsa ve bundan dolayı tat ve koku hissi etkileniyorsa ya da fiziksel etkilerden ötürü işine konsantre olamıyorsa panel liderini haberdar etmeli; çekilecekse bunu bildirmeli ya da gerekli uygun karar için panel liderine danışmalıdır. Tadımcı bu durumun panelin geri kalanı için değerlerde olası sapmaya yol açacağı gerçeğini akıldan çıkarmaması gerekmektedir
Tadımcı profil kağıdında verilen bilgileri dikkatlice okumalı, yapacağı taslağı kafasında tam kurana kadar teste başlamamalı, eğer herhangi bir şüphe duyarsa karşılaştığı sorunu panel lideri ile paylaşmalıdır.
Tadımcı sıra kendine geldiğinde ona tahsis edilen bölümde bulunmalı ve işi bittiğinde düzenli ve sessiz bir şekilde ayrılmalıdır.